Karabağ’ın 30 yılın ardından gelen özgürlük savaşında 3 binden fazla Azerbaycan askeri şehit oldu. 44 günlük mücadelede kaybedilen Azerbaycan’ın cesur çocukları arasında öyle hikayeler var ki. Bunlardan biri de Rusya’da denizcilik eğitimi gören iki kardeşe; İman ve Bahram Mammadzadeh’e ait. Bu yılın mayıs ayında Dünya Gazetesi’nde İman ve Bahram Mammadzadeh’e ait hikayeyi tekrar hatırlatmak isterim. Savaşın başlamasıyla birlikte eğitimlerini Karabağ için bırakan iki kardeş, gönüllü olarak Azerbaycan Ordusu’na yazıldılar. Aynı cephede Ermeni güçlerine karşı mücadele verdiler. Aynı gün, aynı saatte şehit oldular. Her iki kardeşin deniz kaptanı olma hayalleri de işte o savaşla son buldu diye yazıldı. Ta ki Türkiye’nin en önemli denizcilik şirketlerinden biri olan Azerbaycan kökenli Türk iş insanı Mübariz Mansimov Gurbanoğlu’nun yaptığı projeye kadar.
Şehit kardeşleri denizde buluşturdu
Filosundaki yüzden fazla gemiye, Azerbaycan tarihine yön veren kişilerin isimlerini vermeyi gelenek haline getiren Gurbanoğlu’nun davetiyle bu kez iki kardeşin birlikte denizle buluşmasına şahitlik etmek için Yalova’daki Aykın Tersanesi’ne gittim; İman ve Bahram Mammadzadeh’in isimlerinin verildiği tankerin suya inme merasimine. Şehit kardeşlerin anne ve babasının da Azerbaycan’dan özel olarak davet edildiği merasimde İman Bahram Mammadzadeh adı verilen 140 metre uzunluğa ve 7.500 DWT taşıma kapasitesine sahip kimyasal tanker denizle buluştu. Tıpkı iki kardeşin hayalleri gibi. Gurbanoğlu ile yaptığım görüşmede “Bundan sonra her bir gemimize şehitlerimizin ismini koyacağız. Az da olsa, şehitlerimizin ruhunu şad etmek için hem bazı gemilerin ismini değiştireceğiz hem de filomuza yeni katılan gemilere şehit isimlerini vereceğiz. 3 bin şehidimizin adını yaşatmak için filomuzu da işte bu nedeniyle daha hızlı büyüteceğiz” diye konuşmuştu. Gurbanoğlu, Azerbaycan Ulusal Kahramanları Polat Haşimov, Adil İbrahimli, Metin Huseynov, Panjali Teymurov, Kyudayar Yusifzade, Malik Aliyev, Ali Necefov ve Cebrayip Devletzade adını Palmali filosundaki yeni yapılan 9 gemiye adını vermişti. Gurbanoğlu verdiği söze bir yenisini ekledi ve 9 Ekim 1992 yılında Karabağ’ın işgali sürecinde Rusya destekli Ermeni güçleri tarafından şehit edilen Kıdemli Üsteğmen Alisuvar Mammadov’un adını maviliklerde yaşatmaya karar verdi.
Son gemi 139 metre uzunluğunda
Birinci Karabağ Savaşı’nda Laçin bölgesinde kahramanca savaşan ve şehit olan Mammadov’un adına Tuzla’da Dentaş Tersanesi tarafından yapılan gemi inşa edildi. 139 metrelik uzunluğa sahip kuru yük gemisi, 6.9330 dwt taşıma kapasitesine sahip. Mammadov’un ailesinin de katıldığı törende konuşan Mübariz Gurbanoğlu, “Şehitlerimizin ad Azerbaycanlı yaşatmakla yükümlü. Onlar bizim başımızı dik tutan isimler. Bu uğurda hayatlarını hiç sakınmadan verdiler. Bizler de kahramanlarımızı yüceltmeliyiz ve isimlerini yaşatmalıyız” dedi. Birinci Karabağ Savaşı ile kaybettiğimiz Karabağ, 30 yılın ardından yine Azerbaycan toprağı oldu. Türkiye’nin desteğiyle kazanılan bu zaferde hayatını kaybeden kahramanları yaşatmak yine bizlere düşüyor. Bu anlamda Mansimov’un hem şehitlere hem de ailelerine verdiği destek oldukça önemli.