Kamu varlıklarını birer birer özelleştiren iktidar, demiryollarında da “serbestleştirme” adı altında aynı yolu izliyor. Bu kapsamda mevzuat çalışmaları gelecek yıl tamamlanacak. Özel demiryolu işletmeciliğinin teşvik edileceği kapsamlı bir çerçeve yasa hazırlanıyor. Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS), “Değişikliklerin özelleştirmeye yönelik olduğunu çok net ve açıktır” vurgusunu yaptı.
2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda, demiryollarına ilişkin hedeflere de yer verildi. Programda gelecek yıl için “özel demiryolu işletmeciliğinin teşvik edilmesi ve demiryollarında serbestleşmenin geliştirilmesine yönelik ikincil mevzuatın tamamlanacağı” belirtildi. Bu kapsamda “Demiryolu Çerçeve Kanunu” çalışmalarının tamamlanacağı da kaydedildi.
Programa göre gelecek yıl bu konuda kapsamlı bir yasa çıkarılacak. Ayrıca bu yıla ilişkin programda demiryolu sektörünün yeniden yapılandırılması amacıyla bir komisyon kurulması, bu komisyonun yapacağı çalışmalar doğrultusunda demiryollarında serbestleşme düzeyinin artırılması, organizasyonel yapının değiştirilmesi ve uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi amacıyla Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Yasa’da değişiklik hazırlıkları yapılması öngörülmüştü. Bu hazırlıklar da tamamlandı.
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası, Demiryolu Çerçeve Yasası’nın ilk kez programda yer aldığına dikkat çekti.
BTS, “Bu kanun ile 233 sayılı KHK kapsamında faaliyet gösteren TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü ve bağlı ortaklıklarının TCDD Ana Statüsü’nden teşkilat yapısına, faaliyet alanından işleyişine dair tüm konuların düzenlenebileceği öngörülmektedir. Bu değişikliğin de özelleştirmeye yönelik olduğu çok net ve açıktır” bilgisini verdi.
ZARAR ETTİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu İşletmeleri Raporu’na göre TCDD 2020’de 3.8 milyar TL zarar etti. Kurum 2018’de 2.5 milyar TL, 2019 yılında da 2.5 milyar TL zarar etmişti. Raporda şöyle deniliyor: “Kuruluşun yatırımlarının ve yatırım harici finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla düzenli olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden kuruluşa kaynak transferi yapılmaktadır. Bu anlamda TCDD, toplam KİT sistemi içerisinde 2020’de de en çok transfer yapılan kuruluş olma özelliğini sürdürmüştür. 2020’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yaklaşık 12.7 milyar TL sermaye aktarımı gerçekleştirilmiştir. 2020’de yaklaşık 2.9 milyar TL faaliyet zararı ve yaklaşık 3.9 milyar TL dönem zararı oluşmuştur.”
Mustafa ÇAKIR – CUMHURİYET