İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te yapılan değişiklikle, “kişilerin” ibaresi “işletmeler”e dönüştürüldü ve "ikinci el motorlu kara taşıtının tanıtımı ve ilanı" maddesi başlığıyla birlikte yenilendi.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, bakanlığınca ikinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretine ilişkin düzenleme yapıldığını belirterek, “İkinci el taşıt ticareti yapan ve yetki belgesini bugüne kadar almayan işletmelerin 31 Ağustos 2020’ye kadar yetki belgesi almaları gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Ticaret Bakanlığının, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişik Yapılmasına Dair Yönetmeliği Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Bakan Pekcan, yaptığı yazılı açıklamada, yönetmeliğin ikinci el taşıt ticaretinin adil rekabet koşulları altında, kolay, hızlı ve güvenli bir ortamda yapılmasını sağlamanın yanı sıra sektörün sağlıklı bir işleyişe kavuşturulması amacıyla hazırlandığını, bu kapsamda ilgili tüm tarafların görüş ve katkılarının alındığını belirtti.
Pekcan, halihazırda faaliyette olan işletmelerin yetki belgesi almaları için öngörülen ve daha önce 2 defa uzatılan geçiş sürecinin bu defa uzatılmadığına işaret ederek, “İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapan ve yetki belgesini bugüne kadar almayan işletmelerin 31 Ağustos 2020’ye kadar yetki belgesi almaları gerekmektedir. Bakanlıkça aksi tespit edilmedikçe, bir takvim yılı içinde 3’ten fazla taşıt satışı ticari faaliyet kabul edilecek ve kayıt dışı ticari faaliyetler takip edilerek yaptırım uygulanacak.” bilgisini verdi.
Satışı yapılan taşıt sayısı hesaplanırken Türkiye Noterler Birliğinden alınan verilerin esas olacağını belirten Pekcan, aynı kişinin hem kendi adına hem de vekaleten yaptığı tüm satışların dikkate alınacağını söyledi.
Bakan Pekcan, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının, yetki belgesi verilmesinde aranan şartlar arasına eklendiğini vurgulayarak şunları ifade etti:
“Artık ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olmayan işletmelere yetki belgesi verilmeyecek. Ayrıca belediyelere getirilen yükümlülükler ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin ruhsat düzenlenen işletmeler de Bakanlığımızca takip edilecek ve yetki belgesi almadan faaliyette bulunan işletmeler belirlenebilecek. Mevzuata uygun faaliyet gösteren işletmelerin haklarını korumak adına büyük önem taşıyan ve bu işletmelerce de talep edilen söz konusu düzenlemelerle, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını, suni fiyat artışlarının ve kayıt dışılığın önlenmesini amaçlıyoruz.”
“Yetki belgesi verilmesinde bürokrasi azaltıldı”
Düzenlemeyle yetki belgesi verilmesi ve yenilenmesinde bürokrasinin de azaltıldığına dikkati çeken Pekcan, “Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret il müdürlükleri tarafından 2 ayrı iş yeri kontrolü yapılmakta iken bundan böyle bu kontrol yalnızca belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden önce yapılacak.” ifadesini kullandı.
Pekcan, daha önce düzenlenen ve geçerlilik süresinin 5 yıl olduğu belirtilen yetki belgeleri için yenileme başvurusu yapılması gerekmediğini, Bakanlıkça verilen yetki belgelerinin artık yönetmelik hükümleri çerçevesinde iptal edilinceye kadar geçerli olacağını belirtti.
Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden işletmelere Ticaret Bakanlığınca hem idari para cezası uygulanacağını hem de yapılan uyarıya rağmen aykırılığı ortadan kaldırmayan veya tekrarlayan işletmelerin yetki belgelerinin iptal edileceğini vurgulayan Pekcan, bu sayede hizmet kalitesinin artırılmasına ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine katkı sağlanacağını ve sektörün mevzuata uygun faaliyet göstermeyen işletmelerden arındırılacağını söyledi.
“İlanlarda tüketicileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer verilemeyecek”
Pekcan, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan yapan işletmelerin, tüm ilanlarında yetki belgesi numarasına yer vermek ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanını kullanmak zorunda olacağına dikkati çekerek şu bilgileri verdi:
“İlanlarda tüketicileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere Ticaret Bakanlığınca idari para cezası uygulanacak ve işletmenin yetki belgesi iptal edilebilecek. Diğer taraftan, işletmelerin taşıt satış ilanlarının yayımlandığı ilan siteleri yetki belgesine sahip olmayan işletmeleri üye yapamayacak, ilanlara ilişkin talep ve şikayetleri etkin şekilde sonuçlandıracak ve ilanlara ilişkin bilgileri Bakanlığa iletecek. Vatandaşlarımızın, ticari faaliyet kapsamında olmayan ikinci el taşıt ilanlarına ise herhangi bir kısıtlama getirilmiyor, bu ilanlar eskiden olduğu gibi verilmeye devam edilecek. İlan siteleri için getirilen bu kurallar 1 Ocak 2021’de yürürlüğe girecek. Yapılan düzenlemeler sayesinde yetkisiz verilen ve aldatıcı niteliği bulunan ilanların sebep olduğu haksız rekabet ve tüketici mağduriyetleri önlenirken, yetki belgesiz ticari faaliyetler de Bakanlıkça takip edilerek cezalandırılabilecek.”
Ekspertiz raporunun satıştan önceki 3 gün içinde alınması gerekeceğini ifade eden Pekcan, raporun bu süre içinde alınmaması durumunda, “rapor alınmamış gibi” işlem göreceğini vurguladı.
“Güvenli ödeme sistemiyle dolandırıcılık riski bertaraf edilecek”
Pekcan, ikinci el taşıt alım satımındaki nakit ödemelerde “Güvenli Ödeme Sistemi”nin kullanılmasının zorunlu hale getirildiğini belirterek, “Güvenli Ödeme Sistemi sayesinde taşıt alım satımında yaşanan dolandırıcılık ve sahtecilik faaliyetleri ile çalınma riskleri bertaraf edilecek, para transferlerinin hızlı ve kolay biçimde yapılması ve kayıt altına alınması sağlanacak. Ayrıca, tüm taraflar açısından modern, güvenli ve teknolojik bir altyapıyla zaman, iş gücü ve maliyet avantajı yaratılacak, aynı zamanda işlemlerin kayıt altına alınması ve kamu otoritelerine güvenilir verilerin sağlanması suretiyle kayıt dışılığın azaltılmasına da katkı sağlanacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Daha önce yetki belgesi verilen işletmelere 30 Haziran 2021’e kadar süre verildiğini vurgulayan Pekcan, şu açıklamayı yaptı:
“Daha önce Bakanlığımızca yetki belgesi verilen işletmelerin, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarını ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’teki ilgili iş yeri şartlarına haiz olduklarını gösteren belgeyi 30 Haziran 2021’e kadar İkinci El Motorlu Kara Taşıtları Bilgi Sistemi’ne aktarmaları gerekiyor. Yükümlülüğün bu tarihe kadar yerine getirilmemesi halinde bu işletmelerin yetki belgeleri iptal edilecek.”
Resmî Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan değişiklikte, “Bu Yönetmelik; gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin yükümlülükleri ile toplu iş yeri ve taşıt pazarlarında aranan şartları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde ödeme yöntemlerini ve Bakanlık, yetkili idare ve diğer ilgili kurum ve kuruluşların ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını kapsar” denildi.
Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte şöyle değiştirildi.
“İkinci el motorlu kara taşıtının tanıtımı ve ilanı.
(1) Satışa sunulan ikinci el motorlu kara taşıtının üzerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde taşıta ilişkin tanıtıcı bilgilerin güncel olarak yer aldığı bir tanıtım kartı bulundurulur.
(2) Tanıtım kartında yetki belgesi numarasına ve ikinci el motorlu kara taşıtına ilişkin aşağıdaki asgari bilgilere güncel olarak yer verilir:
a) Markası, cinsi, tipi ve model yılı.
b) Rakam veya harflerinin bir kısmı karartılmak suretiyle motor ve şasi numarası.
c) Plaka numarası.
ç) Yakıt türü.
d) Kilometresi.
e) Satış fiyatı.
f) Boyalı ve değişen parçaları.
g) Niteliği belirtilmek suretiyle hasar kaydı.
ğ) Üzerinde rehin veya haciz gibi şerhlerin bulunup bulunmadığı.
(3) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan veren işletmeler bu ilanlarda aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) Yetki belgesi numarası ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanı ile ikinci fıkrada belirtilen diğer bilgilere güncel olarak yer vermek.
b) Üçüncü kişileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer vermemek.
c) İkinci el motorlu kara taşıtının satılması veya taşıt teslim belgesinin süresinin sona ermesi halinde üç gün içinde ilan faaliyetine son vermek.
(4) İnternet ortamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişiler aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) İşletmelerin, üçüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen yükümlülüğü yerine getirebilmeleri için imkân sağlamak.
b) İşletmelerin üyeliğinden önce Bakanlığın internet sayfası veya Bilgi Sistemi üzerinden yetki belgesi kontrolü yapmak ve yetki belgesine sahip olmayan işletmelerin üyeliğine izin vermemek.
c) Aynı ikinci el motorlu kara taşıtına yönelik birden fazla işletme tarafından verilen ilanlarda, taşıt sahibi olan veya o taşıta ilişkin taşıt teslim belgesi bulunan işletmenin talebi halinde yetkisiz verilen ilanları yayımdan derhal kaldırmak.
ç) İlanlara ilişkin talep ve şikâyetlerin internet tabanlı iletişim yöntemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle iletişim imkânı sunmak. Bu talep ve şikâyetlerin etkin şekilde yönetilerek sonuçlandırılmasını sağlamak.
d) İlan, şikâyet ve üyeliklere ilişkin bilgileri Bakanlığın taleplerine uygun olarak Bakanlığa iletmek.
e) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin geliştirilmesi ve tüketicinin korunması amacıyla Bakanlıkça alınan tedbirlere uymak.”