Avrasya'da şoför ihtiyacının yüzde 20'sinin karşılanmadığını gösteren Uluslararası Kara Taşımacılığı Birliği'nin raporuna göre, Türkiye'de de 2020 yılında yüzde 7 oranında şoför açığı varken bu oran 2021'de yüzde 20'ye yükseldiği belirtildi. Dünya genelinde ise gençlerin ilgisizliği nedeniyle kamyon şoförlüğünde ciddi istihdam sorunu bekleniyor.
Uluslararası Kara Taşımacılığı Birliği'nin (IRU) 2021 tarihli son raporunda, dünya genelinde, 20 ülkede 800 taşımacılık şirketinin verileri irdelendi. IRU, geçen yıl sürücü pozisyonlarının yüzde 20'sinin doldurulmadığı, en şiddetli sürücü sıkıntısının da Avrasya'da yaşandığını belirledi. Çin ise, yüzde 4'ü ile en az etkilenen ülke oldu.
Avrupa'da ise durum 2019 yılına göre iyileşti. Pandeminin etkisinin azalmasıyla birlikte, doldurulmayan sürücü pozisyonları, otobüs ve tur otobüsü sürücüleri için yüzde 20'den yüzde 5'e ve kamyon sürücüleri için yüzde 24'ten yüzde 7'ye, yaklaşık dörtte üç oranında düştü.
NTV'deki haberde; Rapora göre, taşımacılık şirketleri, ekonomiler toparlandıkça ve ulaşım hizmetlerine olan talep arttıkça 2022'de sürücü sıkıntısının yeniden yoğunlaşacağını tahmin ediyor. Avrupalı şirketler bu yıl sürücülerde yüzde 17'lik bir düşüş bekliyor. Bu açığın Meksika'da yüzde 18, Türkiye'de yüzde 20, Rusya'da yüzde 24 ve Özbekistan'da yaklaşık üçte birine ulaşması bekleniyor.
IRU anketi ayrıca sürücü eksikliğinin nedenlerini araştırdı ve tüm bölgelerde eğitimli sürücü eksikliğinin ana neden olduğunu gösterdi.
IRU'nun saptamasına göre, salgının daha da ağırlaştırdığı zorlu çalışma koşulları, kadınları ve gençleri mesleğe çekmedeki zorluklar ana sorunları oluşturuyor.
ÇÖZÜM: KADINLARI İSTİHDAM ETMEK
Kadınları istihdam etmek çözüm gibi görülse de rapor, kadınların şoförlük mesleğine ilgisinin de çok düşük olduğunu gösteriyor. Dünya çapında kamyon şoförlerinin sadece yüzde 2'si kadın ve ankete katılan tüm ülkelerde kadın kamyon şoförlerinin yüzdesinin düştüğü görüldü. Bununla birlikte, Avrupa'da kadın otobüs ve tur otobüsü sürücülerinin payının 2020'de toplam işgücünün yüzde 10'undan yüzde 16'sına çıkması cesaret verici işaret olarak görüldü.
Gençlerin mesleğe olan ilgisi de umut vermiyor. Rapora göre, 25 yaşın altındaki kamyon şoförlerinin oranı bütün ülkelerde düşük. 25 yaş altı şoförlerin oranı, Avrupa ve Rusya'da yüzde 5'e, Meksika'da yüzde 6 ve Türkiye'de ise yüzde 7'ye düştü. Profesyonel kamyon şoförlerinin ortalama yaşının şu anda dünya çapında 50'ye yaklaşması ve her yıl giderek yaşlanmasıyla meslek açısından son derece önemli bir risk olarak görülüyor.
TÜRKİYE'DE SON DURUM
Raporda yer almamasına karşın, Türkiye'de şoför eksikliğinin yaşandığı biliniyor ve nedeni de dünya ile aynı. Kadınlar bu iş kolunda çalışmak istemiyor ve yüksek gelir sağlamadığı için gençler de şoförlüğü meslek olarak ilk tercihleri olarak görmüyor. Türkiye'de, genelde asgari ücret ve günlük harcırah verilerek şoför çalıştırılıyor. Türk şoförleri, Avrupa'da aylık 2 bin euro (yaklaşık 32 bin TL) gelir elde etmelerinin mümkün olduğunu görünce, yurtdışına gtime imkanlarını aramaya başladı. Pasaport ve sürücü belgelerinin denkliği gibi sorunları aşanlar Avrupa'da çalışmaya başladı. Avrupa'nın yaşadığı sorunu aşamaması halinde Türk şoförlerine daha cazip şartlar sunulması mümkün.
KAYNAK: FİNANSGÜNDEM