Döviz kurunda ocak ayından bu yana yüzde 5’in üzerinde düşüş yaşanması, otomobil satışlarını hareketlendirdi. Markalar, kurdaki düşüşü liste fiyatına olmasa da kampanyalara yansıttı. Özellikle finansman kampanyalarının pazara olumlu yansıdığını ifade eden sektör temsilcileri ay sonunda yeni bir satış rekoru kırılabileceğinin sinyallerini verdi.
2021’nin ilk ayında beklentilerin üzerinde satış yaparak, son 10 yılın ocak rekorunu kıran sektör, şubatta daha hareketli bir pazar yaşıyor. Ocakta satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 60,3 artarak yaklaşık 44 bin adet olmuştu. Bu ay ise satışların 60 bin adetlere kadar çıkabileceği öngörülüyor. Şubat 2020’de yüzde 89.44 artışla 47 bin 122 adet otomobil ve hafif ticari araç satılmıştı. Sektörün 10 yıllık şubat ayı ortalaması ise 44 bin adet. Sektör bu ay 60 bin adede ulaşırsa, son 15 yılın en yüksek şubat ayı satışı yapılmış olacak. Sektör temsilcileri, kurdaki düşüşün otomotiv piyasasına yansımasını DÜNYA’ya değerlendirdi.
“Kuru avantaja dönüştürdük”
Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel, kur farkını kampanyalarla avantaja dönüştürdüklerini açıklayarak, “Şubatta, ocak ayına göre biraz daha hareketlilik var. Kurdaki gevşemeyi yansıtmak amacıyla 10 Şubat'ta ilave kampanya açıkladık. Örneğin; Tucson modelimizde 37 bin TL'ye varan indirim yapıyoruz. Ayrıca, 0 faiz avantajımız da var. Böylece kur farkını kampanyalarla avantaja dönüştürüyoruz” dedi. Berkel, ay sonunda satışların 55-60 bin adetlere ulaşmasını beklediklerini söyledi.
“Satışlar ocağı geçecek”
Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, düşen kurlarla beraber kampanyaların arttığına ve bu sayede müşterilerin alım maliyetlerinin aşağıya çekildiğine değinerek, şubat ayına yönelik şu değerlendirmeyi yaptı: “Sektör 2021’e hızlı bir giriş yaptı. Bir önceki yılın ocak ayına göre yüzde 60,3 artış gösteren satışlar 2021 için yapılan yüksek tahminleri destekler bir ortam yarattı. Ama yine de temkinli olmamızı gerektiren şartlar da önümüzde duruyor. Şubat ayı satışlarının, iki ayın sezonsal farklılığı kadar artmayacağını düşünüyorum. Ama yine de sektör ocak ayına göre daha yüksek bir satışa ulaşacak. Bunun en büyük destekçisi ise düşen kurlarla beraber artan kampanyalar olacak. Bu kampanyalar haliyle müşterilerin alım maliyetlerini bir miktar aşağıya çekecek.”
“Kampanyalar etkili oldu”
Citroen Türkiye Pazarlama Direktörü Selen Alkım, güçlü finansman kampanyaları ile satışların hareketlendiğini vurgulayarak, “Ocakta belli bir ivmelenme vardı, şubat ayı da buna paralel olarak devam ediyor. Faizlerin artmasıyla birlikte finansman kampanyaları öne çıkmaya başladı. Biz de müşterilerimizin karşısına çok güçlü bir finansman kampanyası ile çıkıyoruz ve bu satışlarımıza da yansıyor. Kur düşüşünün avantajını otomobillerimizi daha ulaşılabilir kılmak için finansman kampanyalarımızı güçlendirerek kullanıyoruz. Bu sayede müşterilerimiz daha avantajlı şartlarda modellerimize sahip olabiliyorlar. Geçtiğimiz ay bir stok problemi yaşadık ancak bu ay böyle bir sorunumuz yok. Showroom’larımızda tüm modellerimiz mevcut” diye konuştu. Citroen ay sonunda yaklaşık 50 bin adetlik pazar öngörüyor.
2. elde fiyat dengelendi
Peki, ikinci el pazarında hangi gelişmeler yaşanıyor? İkinciyeni. com’un kur, sıfır otomobil ve ikinci el fiyat artışlarıyla ilgili hazırladığı sektör analiz raporuna göre; Ocak 2018’den bu yana üç kategoride de artış oranı ilk kez aynı noktada buluştu. İkinciyeni.com Genel Müdürü Emre Ayyıldız, ikinci el otomobil fiyatlarının dengelendiğini ifade etti. Ayyıldız, “İkinci el otomobil fiyatları Kasım 2020’ye göre yüzde 12’ye düştü. Hatta şubat ayının ilk haftasında fiyatlar gerilemeye devam etti ve toplamda yüzde 13’lük bir düşüş yaşandı. Son iki ayda kurda yaşanan sert düşüş özellikle orta ve üst segment araçlarda daha çok hissedildi. Bu da ikinci el araç almayı düşünenler için fırsat oluşturdu” dedi.
“Yüksek kurlu stok var”
Otomol CEO’su Uğur Sakarya da ikinci elde fiyatların daha fazla aşağıya inmeyeceğini belirterek, nedenlerini şöyle açıkladı: “Kur düşüşü ikinci el fiyatlarına daha fazla yansıyamıyor çünkü tüm bayi ve galerilerin elinde üç ay önce yüksek fiyattan aldıkları stoklar duruyor. Ortalama stok süreleri 100 güne çıktı. Bayiler bu araçları satabilmek için kasım, aralık aylarında takasa aldıkları ya da satın aldıkları fiyatın altına dahi indiler. Artık bu rakamların altına inmesi zor gözüküyor, herkes piyasanın açılıp satışların tekrar hızlanmasını bekliyor."
Cardata CEO’su Hüsamettin Yalçın ise markalardan farklı olarak ikinci el araç fiyatlarında düşüşün nisan ayına kadar sürebileceğini öngörüyor. Yalçın, “İkinci el otomobilde 15 Kasım’dan bu yana fiyatlarda yaklaşık yüzde 15, satışlarda ise yüzde 40 oranında düşüş yaşandı. Fiyatların mart sonuna kadar yüzde 10 daha düşebileceğini, nisanda dengeleneceğini tahmin ediyorum” dedi.
Otomobil üretimi azaldı, ticari hızlandı
Ocak ayında otomotiv ihracatında yaşanan %5,5 düşüş, üretime de yansıdı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) ocak ayı verilerine göre; yılın ilk ayında toplam üretim bir önceki yılın aynı ayına göre %3 azalarak 106 bin 176 adet, otomobil üretimi ise %9 azalarak 68 bin 777 adet olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim 110 bin 590 adede ulaştı.
Büyük kamyonda %259 artış
Yılın ilk ayında ticari araç üretimi bir önceki yıla göre yüzde 8,8 artış gösterdi. Ağır ticari araç grubunda üretim yüzde 107 artarken, büyük kamyonda bu oran yüzde 259 oldu. Hafif ticari araç grubunda üretim yüzde 5 arttı. Bu dönemde, yük ve yolcu taşıyan ticari araç üretimi 37 bin 399 adet, traktör üretimi de 4 bin 414 adet olarak gerçekleşti. Ağır ticari üretimindeki artışta pandemiyle birlikte yurt içinde ve yurt dışında lojistik pazarındaki büyüme etkili oldu.
Çip krizinde endişe artıyor
Pandemiyle birlikte tüketici elektroniğine olan talebin artmasıyla başlayan ‘çip krizi’ global piyasalarda giderek daha fazla otomotiv fabrikasının üretimi durdurmasına neden oluyor. Çip sorunu, henüz Türkiye’deki fabrikalara yansımadı. Ancak sektör bu konuda endişeli. OİB Başkanı Baran Çelik, “Henüz Türkiye’deki fabrikalarda üretimde çip kaynaklı bir sorun yaşamadık. Ancak bu konuda endişeliyiz. Maalesef çipte yaşanan tedarik sıkıntısının sektörü negatif etkilemesi muhtemel. Avrupa’daki fabrikalarda üretimler durmaya başladı” dedi. Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, çip teminiyle ilgili sorun çözülene kadar, üretimlere ara verilecek dönemlerin olabileceğini düşünüyoruz. Şu ana kadar bu konuda herhangi bir olumsuz etki yaşamadık” dedi. Oyak Renault yetkilileri de henüz Bursa’daki fabrikada bir sorun yaşamadıklarını belirtti. VavaCars Kurucu Ortağı ve CEO’su Lawrence Merritt, çip krizinin ikinci el araca talebi artırabileceğini belirterek, “Üretici ülkelerin yılın ikinci yarısında ancak araç teslim edebilme durumları var. Dolayısıyla yine talebin görece arzın üzerinde olacağı bir dönem göreceğimizi düşünüyoruz” dedi.