Afrika’nın en stratejik noktasında bulunan Libya, bu pazar üzerinden kıtadaki etkinliğini arttırmak isteyen şirketlerin yakın takibinde. Kökleri Osmanlıya kadar uzanan akrabalık bağları ve ticari faaliyetleri ile Libya, her zaman Türkiye’nin ‘kardeş’ olarak tanımladığı ülkelerden oldu. Türkiye gibi stratejik bir noktada bulunan Libya; Tunus, Cezayir, Nijer, Çad, Sudan ve Mısır ile komşu ve aynı zamanda Afrika’ya açılan kapı durumunda. DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil ile Türkiye’nin Libya’da yaptığı projelerden, pazardaki avantajları ve karşılaştıkları zorluklara kadar birçok konuyu konuştuk. Karanfil, Türkiye ile yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracatı bulunan, inşaat ve enerjinin yanı sıra imalat sanayisinin bütün kollarında yatırım fırsatları barındıran Libya’nın, lojistik üst olarak konumlandırıldığında ise Afrika’ya açılan kapı olabileceğini söylüyor.
İHRACAT 10 MİLYAR DOLARA ÇIKAR
Karanfil Grup Yönetim Kurulu Başkanı Murtaza Karanfil, çözüm önerilerini şöyle sıralıyor: “Libya’da özel sektörün hareketlenmesi için acilen banka kurları sabitlenmeli. Kurdaki istikrarsız durum varken, kimse Libya’ya yatırım yapmaz. Libya’da lojistik merkezi açılsın. Buna eşdeğer bir de bankacılık sistemi yapılmalı. Libya’da bir Lojistik merkezinin inşaa edilmesi durumunda, ihracatın 10 milyar dolara ulaşacağı kanatindeyiz. Bunun için gerekli taleplerde bulunduk. Libya’nın hemen güneyindeki Çad’a bir ürünün ulaşımı 45 gün sürüyor. Burada en önemli gördüğümüz nokta, Libya’da bir Türk lojistik merkezi inşaa edilmesi demek, aslında önümüzdeki 20-30 yıl, en ciddi tüketim sahalarından biri olması bekleniyor. Bütün veriler bunu gösteriyor Afrika’da. Birikmiş ihtiyaç da var. Bunun kontrolünün tamamını Türkiye üzerinden yapılabilir.”
ORTAK SANAYİ BÖLGELERİ OLUŞTURALIM
Karanfil, Libya’ya olan ihracatımızın 10 milyar dolara ulaşması demek tedariğin, yüzde 80’nin Türkiye’den karşılanacağını ve içerde ekonomiyi geliştireceğini söyledi. Libya’da istikrar sağlandığı zaman, en avantajlı ülkelerden birinin Türkiye olacağını vurgulayan Karanfil, şu çağrıda bulunuyor: “Siyasi danışmanlık anlaşması olmalı. Güvenlik anlaşmamız var. Siyaseten de bir anlaşma yapabiliriz. Siyasi kültüre hakimiz. Libya’da banka kurlarından dolayı yatırımlar tam manasıyla yapılamıyor. Kur düzene girince, 2 milyar dolarlık ihracatımızı, hemen artırırız. Libya’da özellikle maliyet kalemi ağırlıkta enerji olan petrokimya hammaddesine, lojistiğe dayalı olan üretimler çok hızlı büyüyecek yatırımlar. Çimento, demir çelik, seramik, un fabrikası üretimi gibi. Türkiye ile Libya arasında ilişkinin ileriye dönük ve iki ülkenin çıkarına olması için, lojistik merkezi, gümrük birliği, ortak üretim tesisleri, bankacılıkta ortak çalışmalar yapılmalı. 2002’den den bu yana özellikle kalkınma hamlesini gösteren ve kalkınmada değil Afrika’ya bütün dünyaya örnek olmuş bir ülke için, Libya bunun yansımalarını kendi ülkelerinde görmek istiyor.”
TİCARİ OLARAK DEĞİL, VEFA İLE BAKIYORUZ
Libya’ya ilk ticaret deneyimine 1987 yılında tekstil sektörüyle adım adan Karanfil Grup Yönetim Kurulu Başkanı Murtaza Karanfil, zaman içinde Libya’nın ihtiyaçlarına göre farklı sektörlerde girişimde bulunarak, 2007 yılında Karanfil Grup şirketini kurdu.Türkiye’nin 1972’den bu yana dünyada ortalama 480 milyar dolara yakın müteahhit projelerine imza attığını belirterek, “Başlangıç noktası Libya olduğu için bakış açımız sadece ticari değil. Vefa ile bakıyoruz. Biz de 10 yıldan fazladır tekstil sattığımız piyasada, bir güven oluşturmuştuk. Bu dış ticarette hızlı büyümemizi sağladı. Lojistik ve tedarik hizmetimiz var. Bisküviden tutun fabrika yapımına kadar, bir ülkenin ne ihtiyacı varsa temin edebiliyoruz. Libya’da şu anda beton blok üretimine girdik. Orada bir tesis kurduk. İlk üretime başladılar" dedi.
KARAR MEKANİZMASI ÇOK GEÇ İŞLİYOR
33 yıldır Libya’ya yönelik ürün ticareti ve lojistik hizmetleriyle ön plana çıkan, aynı zamanda bölgede iş yapmak isteyen Türk şirketlerine danışmanlık hizmeti veren Karanfil Grup, yatırım için zaman kollayan şirketlere önemli tavsiyelerde bulunuyor. Burada belirgin bir şekilde yatırım iştahının büyüdüğünü gözlemlediklerini aktaran Murtaza Karanfil, “Devletin altyapı üstyapı, birikmiş ihtiyacı var ancak, karar mekanizması çok geç işliyor. Libya’nın ihtiyacı olan bazı kalemlere Libya’da yatırım yapalım. Özellikle katma değeri yüksek olan ürünlerde yine firmalarımıza bu çağrıda bulunuyorum. Libya’nın altyapısı, elektronik sistemini oluşturacak, sistemlere sahibiz. İnşaat, enerji, medikal, kimya, makine sanayi başta olmak üzere bütün sektörlerde ciddi sıkıntılar var ve bütün bunlar yatırımla çözülecek. Dolayısıyla güçlü yönlerinizi bilerek ve yeni yapılanma döneminde yatırım önceliği taşıyan sektörleri bilerek süreci yönetmek gerekir. Şu anda inşaat ve enerji fazlasıyla öne çıkıyor. Petrol ihracatının tekrar başlaması halinde arama, çıkarma, işleme, taşıma vs. gibi ana sektörü destekleyen yan sektörlerde ciddi fırsatlar doğacak. Dolayısıyla ciddi bir fizibilite çalışmasına şimdiden başlamak gerekir.” çağrısında bulundu.